เราสามารถที่จะบอกได้เลยว่า ในปัจจุบัน กาแฟพิเศษ หรือสเปเชียลตี้นั้น นับว่าเป็นรูปแบบหนึ่งของกาแฟที่ได้รับความนิยมสูงมาก ๆ ถึงจะเป็นที่นิยมในผู้ดื่มกาแฟกลุ่มเล็ก ๆ หากเราเทียบกับผู้ที่บริโภคกาแฟทั้งหมด แต่ก็เรียกได้ว่าเป็นตลาดที่มีความแข็งแกร่ง และเป็นตลาดที่น่าสนใจมากตลาดหนึ่งเลยทีเดียว ส่วนแบ่งการตลาดของ กาแฟสเปเชียลตี้ ถึงจะเป็นส่วนแบ่งที่ค่อนข้างน้อย แต่อัตราการเติบโตของตลาดนี้ค่อนข้างมีการเติบโตอย่างรวดเร็ว
ไม่ว่าจะหัวมุมถนนใดก็ตาม สเปเชียลตี้ก็ยังสามารถที่จะพบเห็นได้ทั่วไป ยิ่งในปัจจุบัน ในหัวเมืองใหญ่ต่าง ๆ เราเห็นร้านกาแฟทุกร้าน (หลายร้าน) อย่างน้อยอาจต้องมีสเปเชียลตี้บ้างในร้าน นั่นหมายความว่าอย่างไรก็ตาม กาแฟสเปเชียลตี้ ก็ยังคงเป็นตลาดกาแฟที่น่าสนใจและผุ้คนบริโภคอยู่ คำถามต่อมาก็คือ มีผู้คนบริโภคกาแฟพิเศษ หรือสเปเชียลตี้มากน้อยเพียงใด วันนี้เราจะนำข้อมูลของผู้ที่บริโภคกาแฟพิเศษเหล่านี้มาให้ดูกัน อัพเดทประจำปี 2023
ผู้ที่ดื่มกาแฟพิเศษ มีมากแค่ไหน
เมื่อเราพิจารณาตลาดที่กว้างขึ้น บวกกับการบริโภคกาแฟทั่วโลกที่เพิ่มขึ้น แน่นอนว่าผู้ที่มีการบริโภคกาแฟพิเศษก็ยิ่งจะต้องเพิ่มขึ้นตามไปด้วย ตามตัวเลขขององค์การกาแฟระหว่างประเทศ มีการคาดการณ์ว่าการบริโภคกาแฟทั่วโลก เติบโตขึ้น 1.7 เปอร์เซ็นต์
และถึงแม้ว่าทั่วโลก ตลาดกาแฟพิเศษจะมีขนาดเล็กกว่ามาก เมื่อเทียบกับตลาดกาแฟโดยรวมก็ตาม แต่การเติบโตนั้น ตลาดกาแฟพิเศษมีอัตราการเติบโตที่เร็วกว่ากาแฟธรรมดาหลายเท่าตัว โดยเฉพาะในแถบประเทศหรือภูมิภาคที่ตลาดกาแฟทั่วไปมีอัตราการเติบโตที่สูงเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว อย่างเช่นในแถบอเมริกาเหนือ ยุโรปตะวันตก ออสเตรเลีย หรือแม้แต่เอเชียตะวันออก
ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดเจนและมีการสำรวจกันจริง คือในสหรัฐอเมริกา โดยในปี 2022 กับงานวิจัยจากสมาคมกาแฟแห่งชาติพบว่า ในช่วงนั้นการบริโภคกาแฟพุ่งสูงขึ้นที่สุดในรอบ 20 ปีเลยทีเดียว และจากผู้คนจำนวนนั้นกว่า 43 เปอร์เซ็นต์ มีการบริโภคกาแฟที่เป็นกาแฟพิเศษ หรือกาแฟสเปเชียลตี้ ซึ่งเพิ่มขึ้น 20 เปอร์เซ็นต์จากช่วงปี 2021 หรือก็คือปีก่อนหน้า
นอกจากนี้ ยังมีตัวเลขบางส่วนที่คาดการณ์ว่าตลาดกาแฟพิเศษในอเมริกาเหนือ จะเติบโตขึ้น 20 เปอร์เซ็นต์ไปจนถึงปี 2030 และตัวเลขนี้ นับว่าเป็นตัวเลขการเติบโตที่เร็วที่สุดในโลกเลย
เช่นเดียวกับในสหรัฐอเมริกา ในทวีปแถบยุโรปยังเป็นตลาดการบริโภคกาแฟที่มีความสำคัญที่สุดแห่งหนึ่งของโลก เนื่องจากมีบรรดาร้านกาแฟและโรงคั่วกาแฟพิเศษเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ โดยในปัจจุบันในแถบยุโรปมีส่วนแบ่งตลาดกาแฟพิเศษที่ใหญ่ที่สุดอยู่ที่ประมาณ 46.2 เปอร์เซ็นต์เลยทีเดียว และก็ยังมีการคาดการณ์อีกว่าภายในปี 2026 ตลาดนี้จะเติบโตขึ้นอีกประมาณ 9 เปอร์เซ็นต์
ในขณะเดียวกัน ตลาดกาแฟพิเศษในแถบเอเชียแปซิฟิกก็ไม่น้อยหน้า มีอัตราการเติบโตที่รวดเร็วมากเช่นเดียวกัน จากการวิจัยและการสำรวจตลาดกาแฟพิเศษในแถบนี้ มีอัตราการเติบโตมากถึง 15.3 เปอร์เซ็นต์ต่อปี นับจากนี้ไปจนถึงปี 2030 เช่นเดียวกัน
การเจริญเติบโตในประเทศผู้ผลิตกาแฟ
ในภาคส่วนกาแฟ เราจะแบ่งประเทศหรือภูมิภาคต่าง ๆ ได้เป็น 2 รูปแบบ คือประเทศผู้บริโภคกาแฟ และประเทศที่เรียกว่าประเทศผู้ผลิตกาแฟ ก็ต้องบอกกันตามตรงว่าในบรรดาประเทศที่ผลิตกาแฟเหล่านี้ ตลาดกาแฟมีอัตราการเติบโตที่ต่ำกว่าประเทศผู้บริโภคกาแฟอย่างเห็นได้ชัด ส่วนหนึ่งอาจเป็นเพราะว่าโครงสร้างของอุตสาหกรรมกาแฟทั่วโลก ยังคงเหมือนเดิมและไม่มีการเปลี่ยนแปลงนับตั้งแต่มีอุตสาหกรรมกาแฟพิเศษอย่างจริงจังในช่วงปี 1600-1700
ในบรรดาประเทศผู้ผลิตกาแฟเหล่านี้ส่วนใหญ่จะเป็นประเทศภายใต้อาณานิคมของประเทศผู้มีอำนาจแถบยุโรป ประเทศเหล่านี้ส่งออกกาแฟไปนอกภูมิภาคต่อปีเป็นจำนวนมาก นั่นทำให้ผู้คนทั่วโลกสามารถเข้าถึงกาแฟได้มากขึ้นและง่ายดายยิ่งขึ้นในทุก ๆ ปี จนกระทั่งในปัจจุบันนี้ ตลาดกาแฟพิเศษเหล่านี้หันมาให้ความสำคัญและใส่ใจกับเรื่องของผู้บริโภคมากยิ่งขึ้น เนื่องจากได้รับแรงผลักดันจากประเทศผู้บริโภคส่วนใหญ่ในแถบซีกโลกเหนือ
ถึงแม้ว่าอัตราการเติบโตของตลาดกาแฟพิเศษในบรรดาประเทศผู้ผลิตจะไม่ได้สูงมากนัก แต่แล้วในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมานี้ จำนวนคนชนชั้นกลางและคนที่มีฐานะขึ้นมามีปริมาณเพิ่มมากยิ่งขึ้น ทำให้มีการริเริ่มที่จะขับเคลื่อนนโยบายทางเศรษฐกิจ โดยจะไปเพิ่มในเรื่องของการบริโภคกาแฟพิเศษในบรรดาประเทศผู้ผลิตกาแฟหลายประเทศ ยกตัวอย่างเช่น มีการเปิดตัวโครงการ Coffee Quality โดยสมาคมอุตสาหกรรมกาแฟแห่งบราซิล (ABIC) เกิดขึ้นในปี 2004 เผยตัวเลขให้เห็นว่า กว่า 98 เปอร์เซ็นต์ของครัวเรือนชาวบราซิลดื่มกาแฟกันอยู่แล้ว นอกจากนี้ยังมีตัวเลขที่น่าสนใจระบุว่า ส่วนแบ่งตลาดกาแฟพิเศษของประเทศบราซิลเพิ่มขึ้น 2 เท่าในระหว่างปี 2016-2018 จากเดิม 6 เปอร์เซ็นต์เป็น 12 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งถือว่าเพิ่มขึ้นมากจากในช่วงหลายปีก่อนหน้า
จากการศึกษาเดียวกันยังพบว่าในปี 2018 มูลค่าโดยประมาณของตลาดกาแฟพิเศษในโคลัมเบียอยู่ที่ประมาณ 1.52 พันล้านเหรียญสหรัฐ ซึ่งมีการเติบโตขึ้นอย่างต่อเนื่องเช่นเดียวกัน และเมื่อนำมาเปรียบเทียบกันแล้ว การเติบโตของตลาดกาแฟพิเศษในประเทศอื่นในแถบอเมริกาใต้ รวมทั้งในอเมริกากลาง นับว่ามีอัตราการเติบโตที่ช้ามาก และก็เช่นเดียวกับในประเทศอื่นแถบแอฟริกา ถึงจะมีการเติบโตเพิ่มขึ้นในอัตราที่คงที่แต่ก็ยังถือว่ามีการเติบโตขึ้นตลอด
ผู้ที่ดื่มกาแฟพิเศษ มีมากแค่ไหน
เมื่อเราพิจารณาตลาดที่กว้างขึ้น บวกกับการบริโภคกาแฟทั่วโลกที่เพิ่มขึ้น แน่นอนว่าผู้ที่มีการบริโภคกาแฟพิเศษก็ยิ่งจะต้องเพิ่มขึ้นตามไปด้วย ตามตัวเลขขององค์การกาแฟระหว่างประเทศ มีการคาดการณ์ว่าการบริโภคกาแฟทั่วโลก เติบโตขึ้น 1.7 เปอร์เซ็นต์
และถึงแม้ว่าทั่วโลก ตลาดกาแฟพิเศษจะมีขนาดเล็กกว่ามาก เมื่อเทียบกับตลาดกาแฟโดยรวมก็ตาม แต่การเติบโตนั้น ตลาดกาแฟพิเศษมีอัตราการเติบโตที่เร็วกว่ากาแฟธรรมดาหลายเท่าตัว โดยเฉพาะในแถบประเทศหรือภูมิภาคที่ตลาดกาแฟทั่วไปมีอัตราการเติบโตที่สูงเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว อย่างเช่นในแถบอเมริกาเหนือ ยุโรปตะวันตก ออสเตรเลีย หรือแม้แต่เอเชียตะวันออก
ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดเจนและมีการสำรวจกันจริง คือในสหรัฐอเมริกา โดยในปี 2022 กับงานวิจัยจากสมาคมกาแฟแห่งชาติพบว่า ในช่วงนั้นการบริโภคกาแฟพุ่งสูงขึ้นที่สุดในรอบ 20 ปีเลยทีเดียว และจากผู้คนจำนวนนั้นกว่า 43 เปอร์เซ็นต์ มีการบริโภคกาแฟที่เป็นกาแฟพิเศษ หรือกาแฟสเปเชียลตี้ ซึ่งเพิ่มขึ้น 20 เปอร์เซ็นต์จากช่วงปี 2021 หรือก็คือปีก่อนหน้า
นอกจากนี้ ยังมีตัวเลขบางส่วนที่คาดการณ์ว่าตลาดกาแฟพิเศษในอเมริกาเหนือ จะเติบโตขึ้น 20 เปอร์เซ็นต์ไปจนถึงปี 2030 และตัวเลขนี้ นับว่าเป็นตัวเลขการเติบโตที่เร็วที่สุดในโลกเลย
เช่นเดียวกับในสหรัฐอเมริกา ในทวีปแถบยุโรปยังเป็นตลาดการบริโภคกาแฟที่มีความสำคัญที่สุดแห่งหนึ่งของโลก เนื่องจากมีบรรดาร้านกาแฟและโรงคั่วกาแฟพิเศษเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ โดยในปัจจุบันในแถบยุโรปมีส่วนแบ่งตลาดกาแฟพิเศษที่ใหญ่ที่สุดอยู่ที่ประมาณ 46.2 เปอร์เซ็นต์เลยทีเดียว และก็ยังมีการคาดการณ์อีกว่าภายในปี 2026 ตลาดนี้จะเติบโตขึ้นอีกประมาณ 9 เปอร์เซ็นต์
ในขณะเดียวกัน ตลาดกาแฟพิเศษในแถบเอเชียแปซิฟิกก็ไม่น้อยหน้า มีอัตราการเติบโตที่รวดเร็วมากเช่นเดียวกัน จากการวิจัยและการสำรวจตลาดกาแฟพิเศษในแถบนี้ มีอัตราการเติบโตมากถึง 15.3 เปอร์เซ็นต์ต่อปี นับจากนี้ไปจนถึงปี 2030 เช่นเดียวกัน
การเจริญเติบโตในประเทศผู้ผลิตกาแฟ
ในภาคส่วนกาแฟ เราจะแบ่งประเทศหรือภูมิภาคต่าง ๆ ได้เป็น 2 รูปแบบ คือประเทศผู้บริโภคกาแฟ และประเทศที่เรียกว่าประเทศผู้ผลิตกาแฟ ก็ต้องบอกกันตามตรงว่าในบรรดาประเทศที่ผลิตกาแฟเหล่านี้ ตลาดกาแฟมีอัตราการเติบโตที่ต่ำกว่าประเทศผู้บริโภคกาแฟอย่างเห็นได้ชัด ส่วนหนึ่งอาจเป็นเพราะว่าโครงสร้างของอุตสาหกรรมกาแฟทั่วโลก ยังคงเหมือนเดิมและไม่มีการเปลี่ยนแปลงนับตั้งแต่มีอุตสาหกรรมกาแฟพิเศษอย่างจริงจังในช่วงปี 1600-1700
ในบรรดาประเทศผู้ผลิตกาแฟเหล่านี้ส่วนใหญ่จะเป็นประเทศภายใต้อาณานิคมของประเทศผู้มีอำนาจแถบยุโรป ประเทศเหล่านี้ส่งออกกาแฟไปนอกภูมิภาคต่อปีเป็นจำนวนมาก นั่นทำให้ผู้คนทั่วโลกสามารถเข้าถึงกาแฟได้มากขึ้นและง่ายดายยิ่งขึ้นในทุก ๆ ปี จนกระทั่งในปัจจุบันนี้ ตลาดกาแฟพิเศษเหล่านี้หันมาให้ความสำคัญและใส่ใจกับเรื่องของผู้บริโภคมากยิ่งขึ้น เนื่องจากได้รับแรงผลักดันจากประเทศผู้บริโภคส่วนใหญ่ในแถบซีกโลกเหนือ
ถึงแม้ว่าอัตราการเติบโตของตลาดกาแฟพิเศษในบรรดาประเทศผู้ผลิตจะไม่ได้สูงมากนัก แต่แล้วในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมานี้ จำนวนคนชนชั้นกลางและคนที่มีฐานะขึ้นมามีปริมาณเพิ่มมากยิ่งขึ้น ทำให้มีการริเริ่มที่จะขับเคลื่อนนโยบายทางเศรษฐกิจ โดยจะไปเพิ่มในเรื่องของการบริโภคกาแฟพิเศษในบรรดาประเทศผู้ผลิตกาแฟหลายประเทศ ยกตัวอย่างเช่น มีการเปิดตัวโครงการ Coffee Quality โดยสมาคมอุตสาหกรรมกาแฟแห่งบราซิล (ABIC) เกิดขึ้นในปี 2004 เผยตัวเลขให้เห็นว่า กว่า 98 เปอร์เซ็นต์ของครัวเรือนชาวบราซิลดื่มกาแฟกันอยู่แล้ว นอกจากนี้ยังมีตัวเลขที่น่าสนใจระบุว่า ส่วนแบ่งตลาดกาแฟพิเศษของประเทศบราซิลเพิ่มขึ้น 2 เท่าในระหว่างปี 2016-2018 จากเดิม 6 เปอร์เซ็นต์เป็น 12 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งถือว่าเพิ่มขึ้นมากจากในช่วงหลายปีก่อนหน้า
จากการศึกษาเดียวกันยังพบว่าในปี 2018 มูลค่าโดยประมาณของตลาดกาแฟพิเศษในโคลัมเบียอยู่ที่ประมาณ 1.52 พันล้านเหรียญสหรัฐ ซึ่งมีการเติบโตขึ้นอย่างต่อเนื่องเช่นเดียวกัน และเมื่อนำมาเปรียบเทียบกันแล้ว การเติบโตของตลาดกาแฟพิเศษในประเทศอื่นในแถบอเมริกาใต้ รวมทั้งในอเมริกากลาง นับว่ามีอัตราการเติบโตที่ช้ามาก และก็เช่นเดียวกับในประเทศอื่นแถบแอฟริกา ถึงจะมีการเติบโตเพิ่มขึ้นในอัตราที่คงที่แต่ก็ยังถือว่ามีการเติบโตขึ้นตลอด
จากข้อมูลทั้งหมดนี้เราจะเห็นได้ว่า ตลาดกาแฟสเปเชียลตี้ ถึงแม้ว่าจะเป็นตลาดที่ไม่ได้ใหญ่โตมากนัก แต่ก็เป็นตลาดที่แข็งแกร่ง มั่นคง และยังคงสามารถทำกำไรให้กับผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องในอุตสาหกรรมได้เป็นอย่างดี และยังมีแนวโน้มว่าจะสามารถเติบโตได้อย่างต่อเนื่อง และในอัตราที่สูงเสียด้วย (อย่างน้อยก็ในช่วงอีกไม่กี่ปีต่อจากนี้)
แม้แต่ในประเทศผู้ผลิตกาแฟเอง การบริโภคกาแฟพิเศษก็ยังถูกผลักดันให้อยู่ในอัตราที่มากขึ้น ทั้งนี้เนื่องจากการมีอยู่ และเกิดขึ้นของชนชั้นกลางภายในประเทศที่มากยิ่งขึ้น และทางภาครัฐยังผลักดันด้วยเช่นเดียวกัน จากทั้งหมดเราจะเห็นได้ว่า ตลาดกาแฟสเปเชียลตี้กำลังจะเติบโตขึ้น และเข้าถึงได้ง่ายมากยิ่งขึ้น สำหรับใครที่อาจจะยังไม่เคยได้รู้จักกาแฟเหล่านี้อย่างจริงจัง อยากแนะนำให้ลองดื่มดู และคุณอาจจะพบรสชาติที่น่าสนใจและตามหามานานก็ได้
